Z pewnością wiele osób zastanawiało się skąd konopie biorą swój intensywny i niesamowicie charakterystyczny zapach i smak. Zaraz obok dobrze znanych kannabinoidów w konopiach siewnych – i nie tylko w konopiach – znajdują się inne związki, jak flawonoidy, czy terpeny, które są mniej popularne, natomiast równie ciekawe.
Czym są terpeny, jak działają i na co wpływają w konopiach? Gdzie dokładnie się znajdują i przede wszystkim jak możemy je rozpoznać? Zapraszamy do artykułu.
Czym są terpeny?
Najprościej rzecz ujmując terpeny są dokładnie tym co czujemy. Są to olejki eteryczne, które odpowiadają za smak i aromat rośliny. Nie posiadają psychoaktywnego działania i nie należą do grupy kannabinoidów, chociaż wytwarzane są w tym samym miejscu co kannabinoidy – w gruczołach żywicznych, czyli w trichomach.
Trichomy znajdują się na kwiatach i liściach przylegających do kwiatów, a wyglądem przypominają lśniące kryształki w kształcie malutkiego grzybka.
Z chemicznego punktu widzenia terpeny są to cząstki węgla i wodoru, a ich stężenie w roślinie może wahać się od 1% do 10%.
Na rozwój terpenów w roślinie może wpływać wiele czynników, od pogody, rodzaju i typu gleby, na której rośliny są uprawiane, po jakość i ilość stosowanych nawozów.
Liczne badania pokazują, że do tej pory naukowcy zidentyfikowali ponad 20 tys. związków tego rodzaju w roślinach, które na szeroką skalę są wykorzystywane w przemyśle kosmetycznym do produkcji perfum, olejków eterycznych, kremów czy balsamów.
W samych konopiach natomiast znajduje się najwięcej różnych terpenów, ponieważ aż 100 rodzajów.
Najbardziej wyraziste zapachy wydzielają niezapylone żeńskie kwiaty, których ogromne spektrum jest zawarte właśnie w trichomach.
Kompozycja i połączenie terpenów, flawonoidów oraz kannabinoidów w olejkach CBD świadczy o preparacie wysokiej jakości.
Wpływa na to efekt synergii, czyli pozytywnego oddziaływania na siebie tych związków. Z licznych badań wynika, że olejki z wyizolowanym CBD, tzw. izolaty CBD są mniej skuteczne i rozpatrywane jako preparaty o potencjalnie niższej jakości.
W artykule “The Entourage Effect”, czyli “Efekt Synergii” wyjaśniono, że kannabinoidy po wyizolowaniu samego CBD nie wywierają aż tak jakościowego działania, jak w przypadku połączenia z innymi, ważnymi w konopiach związkami chemicznymi, w tym przypadku terpenami.
Działanie terpenów w roślinie
Terpeny są niezbędne do ochrony roślin, na których występują.
Zaczęły się rozwijać w roślinach po to, aby odpowiedni zapach, o konkretnej intensywności mógł skutecznie odstraszać owady i szkodniki przed uszkodzeniami i w efekcie zjedzeniem, czy zniszczeniem rośliny. Oprócz ochrony przed szkodnikami, terpeny posiadają również funkcję przyciągającą niektóre gatunki owadów, które są niezbędne do zapylenia rośliny.
Niektóre terpeny mogą być stosowane nawet przez rolników jako naturalne środki walki z niechcianymi owadami i szkodnikami.
Rodzaje terpenów
Najłatwiejszy podział terpenów to podział wg smaku, czyli: kwaśne, słodkie, pikantne i gorzkie. Natomiast zagłębiając się w temacie ich podziału możemy zróżnicować je na bardziej specyficzne zapachy i aromaty.
Kwiaty konopi ze względu na różne odmiany nasion, które używamy do uprawy mogą mieć różny – oczywiście zbliżony, ale lekko odmienny aromat. Osoby, które są ekspertami w tych tematach potrafią doskonale wyczuć różnice w zapachu poszczególnych odmian konopi siewnych.
Dla przykładu: kwiaty konopi o lekko kwaśnym zapachu może mieć aromat zbliżony do cytrynowego. Jeśli chodzi o olejek CBD wytworzony z takiej odmiany będzie miał energetyzujący i lekko ostry smak.
Wyróżniamy kilka najważniejszych i najbardziej znanych terpenów w konopiach siewnych, które zebraliśmy w poniższym zestawieniu.
Mircen
Mircen to jeden z najczęściej występujących terpenów w konopiach. Stanowi przeciętnie około 20% udziału w konopiach siewnych, natomiast aż 80% w konopiach indyjskich.
Jego aromat porównywany jest do ziemistych, bardziej ziołowych zapachów wraz z nutą goździków i piżma. Mircen ma bardzo bogatą historię wykorzystania na świecie. W Meksyku jest używany w medycynie naturalnej jako wyciszający dodatek do herbaty.
Limonen
Drugi najważniejszy terpen w konopiach to Limonen. Można go w zdecydowanie większej ilości znaleźć w cytrusach, głównie w limonce i cytrynie. Jego zapach i aromat jest silnie cytrusowy, dzięki czemu powszechnie wykorzystywany jest w kosmetykach.
Pinen
Pineny, czyli alfa i beta- pinen cechuje sosnowy, leśny aromat. Stanowi on około 10-20% terpenów konopi. Pinen jest związkiem, który uczestniczy w tworzeniu receptorów kannabinoidowych CB2, dodatkowo zmniejsza negatywne skutki działania THC.
Można go znaleźć w drzewach iglastych, rozmarynie, bazyli, czy koperku.
Bibliografia:
Sari Goldstein Ferber, Dvora Namdar
“The “Entourage Effect”: Terpenes Coupled with Cannabinoids for the Treatment of Mood Disorders and Anxiety Disorders”
Curr Neuropharmacol. 2020 r.
Ayu Masyita, Reka Mustika Sari, Ayun Dwi Astuti
“Terpenes and terpenoids as main bioactive compounds of essential oils, their roles in human health and potential application as natural food preservatives”
Food Chemistry: X Volume 13, 30 March 2022
